Kalendarium Maxa Nobla cz.10

Zmarł Królewski Tajny Radca Sanitarny dr Otto Langner ,ur.21.XI.1821. Od 1851 r. pełnił funkcję Brunnenartz (balneolog) w Lądku z błogosławionymi sukcesami. (Dr Otto Langner w latach 1851 -1891 był właścicielem obecnego Pawilonu III 23 WSzUR przy ul Orlej,wcześniej był to Ośrodek Rehabilitacyjny.Doktor był autorem wielu publikacji o Lądku m.in.: „Bad Landeck- ein Hanbuch fur Kurgaste und Touristen”).

Kooperator Wolf zapisał w swoich „Memorabillach” o Białej Lądeckiej: 17 września nastąpiło straszne wezbranie naszej rzeki, osiągające prawie poziom z zeszłego miesiąca, trwające na szczęście tylko 12 godz.

Rozpoczęto budowę nowego mostu zwanego Reichensteiner (Złotostockiego lub Gwiezdnego). Odbiór przez policję budowlaną nastąpił 12 .XI.1928.

Zmarł generał broni von Grawert w swoim Dolnym Domu Generalskim. Urodził się 28.XII.1746 w Koenigsberg w Ostpreusen (Królewcu w Prusach Wsch). Po bitwie pod Kunersdorf wstąpił do armii pruskiej, odznaczył się na polach bitewnych 1792-95 jako oficer w sztabie generalnym(Główny Kwatermistrz -Porucznik),otrzymał w 1797 stacjonujący w Glatz (Kłodzko) regiment piechoty graffa von Herzberga, został w 1799 Inspektorem Piechoty Górnośląskiej.W 1804 r. został Namiestnikiem Glatz,walczył w bitwie pod Jeną pod dowództwem księcia von Hohenlohe,pod wsią Vierzehnheiligen.Po kapitulacji w Erfurcie trafił do obozu jenieckiego,w 1808 został Generalnym Namiestnikiem Sląska, poprowadził w 1812 r. pruskie korpusy posiłkowe (16.000) do Rosji. Chory powrócił w sierpniu 1812 r. do Prus Wsch.Zamieszkał w Lądku w Górnym Domu Generalskim.Miejsce ostatniego spoczynku znalazł ten zasłużony generał w tutejszej Kaplicy Maryjnej (Kaplica Zdrojowa-spoczął tam razem z hrabią Hoffmannem założycielem Zdroju Wojciech). Dolny Dom Generalski kazał wybudować w 1815 r.Krzyż na Schollenstein (Iglica) o nim przypomina. (Krzyż jest ufundowany przez generała na grzbiecie Królówki w Sztolnych Skałach, na jednej płaszczyźnie generał kazał umieścić tablicę z napisem:”Omnia in Omnibus Christus”(Wszystkim we wszystkich jest Chrystus). Druga tablica marmurowa posiada napis :”In Hoc Signo Vinces XVIII OCT .MDCCCXIII./W tym znaku zwyciężysz.18.X.1813/ Przed laty z inicjatyway lądeckiego przewodnika i fotografa Ludwika Pikuły przeprowadzono zbiórkę pieniędzy na renowację krzyża, która została zakończona uroczystą odsłoną nowego żeliwnego krzyża z udziałem ofiarodawców, miejscowych kapłanów i licznie zebranej lądeckiej społeczności. Fakt ten jest odnotowany w dokumencie z listą ofiarodawców znajdującym się w lądeckiej parafii).

Żołnierze Graffa Johanna Georga von Jaegrendorf wrócili z Habelschwerdt (Bystrzyca Kł.) do Lądka, by 25.09. powrócić do Patschkau (Paczkowa).

Urodził się Wilhelm von Prittwitz, od 1821 do 1849 Starosta powiatu bystrzyckiego.

Zmarł książę Albrecht von Preussen, właściciel dóbr Kamenz (Kamieniec Ząbkowicki),Seintenberg (Stronie Śl.), i Schnallentein (Szczerba).

Czternaście stodół przy starej Schrekendorfer Strasse (ul. Strachocińska) stanęło w płomieniach.

Z gości 47 Spotkania Lekarzy i Przyrodników w Breslau (Wrocław),160 uczestników przyjechało do Lądka.

Postanowienie o przymusowej przynależności piekarzy do cechu w naszym mieście.Ilość członków :16.

Utworzono cech kowali, po tym jak 17 czerwca Gubernator Glatz Christoph von Schellendorff lądeckim kowalom od podków (17 mistrzów) nadał regulamin cechu.

Dzień utworzenia Stowarzyszenia Sportowego.Pierwszy przewodniczący -właściciel apteki Schroedter.Do tego Stowarzyszenia później przyłączono oddział szybowcowy.(patrz:2.09.1934).Poświęcenie hangaru w Olbersdorf (Stójków),13.XI,1927.

Cesarz Ferdynand I potwierdził zarządzenie ziębickiego księcia Henryka Starszego i Pana Hrabstwa Kłodzkiego z 4.01.1475, dotyczącego prawa warzenia piwa i prawa targowego w czterech kłodzkich miastach : Kłodzko, Bystrzyca Kł, Radków, i Lądek.

Przybycie 166 rekrutów z okolic Magdeburga,Naumburga i Raciborza, którzy zostali zakwaterowani w Sali”Weissen Schwan”(Biały Labędz) Po czym z końcem pazdziernika przeniesiono ich po części do Kłodzka i Kowna,przybyły nowe oddziały rekrutów,którzy zostali zaprzysiężeni 29.X w sali sportowej.

Dr Fischer z Wrocławia badał tutejsze wody termalne. Bliskie „pokrewieństwo”lądeckich zródeł z wodami Ems i Teplitz zostało udowodnione.

Czeska Izba wydała rozkaz Valentinowi Langerowi, żeby tłocznię w Schreckendorf (Strachocinie) powierzył sub inventario Jakubowi Karlowi.

Zakazano kaznodziei Martinowi Seidlowi w Rayersdorf /Radochów/ wstępu do kościoła,który włączono do parafii lądeckiej. (Czas wojen XXX-letnich to czas ,kiedy katolicy przejmują obiekty sakralne ewangelickie).

Magistrat Lądka ogłosił wykaz cen na towary, wynagrodzenia, prace rzemieślnicze itp.

Na podstawie przekazanych do Pragi akt dochodzeniowych został uwięziony w Lądku Balthasar Neugebauer,skazany na karę śmierci za rabunki na drogach.Ostatnia egzekucja w naszym mieście.

Książęta Karl i Albrecht von Preussen (synowie Fryderyka Wilhelma III i królowej Luizy),podczas podróży z Kalisza do Pragi przez Teplitze, odwiedzili nasze miasto,gdzie wspominali minione dni 1813 roku.Odwiedzili również Rayersdorf (Radochów), Kunzendorf (Trzebieszowice), i Ullersdorf (Ołdrzychowice).

Połączenie mistrzów młynarskich z Lądka i okolic w jeden nadzwyczajny cech. 24 mistrzów i 16 czeladników.

Król Przemysław Ottakar II von Bohmen (Czechy),przyznał przywilej księdzu Danielowi ze Schreckendorf (Strachocin) dla jego parafii. (Mowa tu o najstarszej parafii ,która powstała wcześniej niż lądecka).

Gabinet króla FryderykaII wydał zezwolenie, na podstawie którego wdowa Maria Johanna von Bachstein z domu von Wackerle, może sprzedać mieszczaninowi zadłużony majątek Schonau (Orłowiec) k/Lądka, na którym nie mogła się utrzymać.

Urodziny księcia Joachima Albrechta von Prussen, drugiego syna księcia Albrechta.

Gubernator Kłodzki zarzadził zamknięcie Georgenbad – łażni św Jerzego w naszym mieście, bo w Czechach i na Morawach oraz na Sląsku zaczyna grasować dżuma.

Karol IV Luksemburski w imieniu swojego ojca Jana Luksembursjiego potwierdził : wg starego zwyczaju rycerze we wsiach Ziemi Kłodzkiej i wszyscy, którzy tu dobra rycerskie posiadają, tylko wg prawa w Kłodzku mogą być sądzeni.

Zalanie miasta przez Biele (Białą Lądecką).

Ksiądz Joseph Wolf obchodził 50-lecie kapłaństwai “w nastroju ogólnej serdeczności i przy użyciu dużych kosztów ,szczególnie przez proboszcza Marxa w tutejszym kościele parafialnym”.

Poświęcenie wybudowanego przez miasto budynku Królewskiego Preparandum (Szkoła przygotowawcza dla nauczycieli) przy Marienn- platz nr 5 (pl.Staromłyński).Ostatnie egzaminy końcowe wychowa- nków -jesień 1922.Wskutek reformy kształcenia nauczycieli nastąpiła likwidacja szkoły.

Pogrzeb księdza Georga Leopolda Anysius(Hanisch),od 1623 spra- wującego posługę w tutejszym kościele.

Zniesienie Hauserecht-Holzes (Prawa do drewna) z lasów miejskich dla naszych obywateli. Za każdy sążeń drewna uprawnieni (właściciele domów otrzymali 240 marek kapitału umorzeniowego.